Trong bối cảnh công nghiệp hóa và hiện đại hóa đang diễn ra mạnh mẽ, đặc biệt là tại Việt Nam, vai trò của hệ thống điện công nghiệp ngày càng trở nên then chốt. Việc đảm bảo nguồn mạch điện ổn định, khỏi sự cố , các thiết bị công nghiệp này chính là “mạch máu” vận hành toàn bộ nền kinh tế công nghiệp. Bài viết này sẽ đi sâu vào “Top 5 thiết bị điện công nghiệp phổ biến nhất năm 2025”, giúp các kỹ sư, chủ đầu tư và những người làm trong ngành nắm bắt được xu hướng công nghệ, từ đó đưa ra lựa chọn tối ưu nhất cho các dự án của mình.
Thiết bị điện là gì?
Thiết bị điện là một thuật ngữ rộng, dùng để mô tả tất cả các loại công cụ, máy móc, khí cụ, vật tư hoặc hệ thống được chế tạo nhằm mục đích tạo ra, truyền tải, phân phối, điều khiển, bảo vệ hoặc tiêu thụ năng lượng điện.
Nói một cách hình tượng, nếu điện năng là dòng máu của cuộc sống hiện đại, thì thiết bị điện chính là các cơ quan, mạch máu và van điều tiết, giúp dòng máu này lưu thông ổn định, an toàn và hiệu quả, phục vụ mọi hoạt động của con người.
Khác biệt với đồ dùng gia dụng thuần túy, một thiết bị điện được định nghĩa bởi khả năng tác động trực tiếp đến dòng điện—chúng có thể là:
- Bộ điều khiển: Thay đổi trạng thái dòng điện (như công tắc, rơ le).
- Bộ bảo vệ: Ngắt dòng điện khi có sự cố (như aptomat, cầu chì).
- Bộ biến đổi: Chuyển đổi điện năng thành các dạng năng lượng khác (như động cơ điện chuyển thành cơ năng, đèn chuyển thành quang năng).
Thiết bị điện công nghiệp là gì?
Thiết bị điện công nghiệp là thuật ngữ chỉ các loại thiết bị, máy móc, linh kiện và hệ thống điều khiển được thiết kế để sử dụng trong môi trường công nghiệp, sản xuất, truyền tải điện năng và các công trình quy mô lớn (nhà máy, nhà xưởng, trạm biến áp, cao ốc thương mại, bệnh viện).
Các thiết bị này có nhiệm vụ chủ yếu là đóng cắt, điều khiển, điều chỉnh, bảo vệ, chuyển đổi và giám sát hoạt động của hệ thống lưới điện công nghiệp và các loại máy móc có công suất lớn.
Tham khảo thêm: Thiết bị điện công nghiệp là gì? Khái niệm, vai trò và ứng dụng thực tế
Vai trò quan trọng của thiết bị điện công nghiệp
Thiết bị điện công nghiệp đóng vai trò then chốt và không thể thiếu trong việc duy trì, vận hành và phát triển bất kỳ hệ thống sản xuất, truyền tải năng lượng và cơ sở hạ tầng quy mô lớn nào.
1. Phân phối và truyền tải năng lượng ổn định
Đây là vai trò cơ bản nhất. Thiết bị công nghiệp đảm bảo nguồn điện được phân phối một cách an toàn và liên tục đến toàn bộ hệ thống sản xuất:
- Tủ điện phân phối, thanh cái và cáp điện công nghiệp chịu trách nhiệm truyền tải dòng điện lớn từ trạm biến áp đến các máy móc và khu vực sản xuất.
- Máy biến áp được sử dụng để điều chỉnh mức điện áp phù hợp với yêu cầu vận hành của từng loại máy móc
2. Bảo vệ hệ thống và an toàn lao động
Do hoạt động với công suất và điện áp cao, các thiết bị bảo vệ là yếu tố quan trọng để ngăn ngừa thiệt hại tài sản và thương vong:
- Aptomat công nghiệp và Cầu chì tự động ngắt nguồn khi xảy ra sự cố quá tải, ngắn mạch hoặc sự cố điện khác.
- Rơ le bảo vệ chuyên sâu giám sát các thông số điện (quá dòng, mất pha, lệch pha) để bảo vệ động cơ và máy móc đắt tiền khỏi hỏng hóc.
3. Tối ưu hóa sản xuất và tự động hóa
Đây là vai trò mang lại lợi thế cạnh tranh lớn nhất cho doanh nghiệp:
- Biến tần: Cho phép điều chỉnh tốc độ động cơ một cách linh hoạt theo nhu cầu sản xuất, từ đó tiết kiệm điện năng và bảo vệ máy
- Bộ điều khiển logic lập trình: Là thành phần cốt lõi để xây dựng các dây chuyền sản xuất tự động và thực hiện các quy trình liên hoàn mà không cần can thiệp thủ công, giúp tăng năng suất vượt trội.
4. Tiết kiệm sức lao động và giảm chi phí
Việc sử dụng điện công nghiệp và các thiết bị tự động hóa giúp giảm đáng kể sự phụ thuộc vào lao động thủ công:
- Thiết bị điện thay thế con người thực hiện các công việc lặp đi lặp lại hoặc các thao tác trong môi trường nguy hiểm, độc hại.
- Nâng cao hiệu suất và giảm lỗi sản xuất giúp giảm chi phí vận hành và hạ giá thành sản phẩm, tạo lợi thế cạnh tranh.
5. Giám sát và đo lường
Các thiết bị đo lường điện công nghiệp cung cấp dữ liệu quan trọng để vận hành hiệu quả: Đồng hồ đo, cảm biến và thiết bị đo kiểm giúp kỹ sư theo dõi các thông số điện trong thời gian thực, đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định và phát hiện sớm các sự cố tiềm ẩn.
5 thiết bị điện công nghiệp phổ biến
Dưới đây là thông tin chi tiết 5 thiết bị điện công nghiệp phổ biến 2025 được nhắc đến, với vai trò không thể thiếu trong hệ thống điều khiển và tự động hóa sản xuất
1. Khởi động từ
Một thiết bị đóng vai trò quan trọng trong các hệ thống điện công nghiệp là khởi động từ, hay còn gọi là công tắc tơ. Nhờ khởi động từ mà người dùng có thể điều khiển các thiết bị công suất lớn như động cơ, tụ bù, hệ thống chiếu sáng… một cách đơn giản và an toàn thông qua nút nhấn, hẹn giờ tự động hay điều khiển từ xa.
2. Biến tần
Biến tần là thiết bị giúp thay đổi tần số dòng điện đặt lên cuộn dây bên trong động cơ và thông qua đó có thể điều khiển tốc độ động cơ mà không cần dùng đến hộp số cơ khí. Biến tần sử dụng chủ yếu cấc linh kiện bán dẫn để đóng ngắt tuần tự dòng điện đặt vào các cuộn dây của động cơ, làm sinh ra từ trường khiến động cơ quay.
Biến tần có thể kể đến các loại như biến tần DC, biến tần 1 pha 220V, biến tần 3 pha 220V, biến tần 3 pha 380V, biến tần AC,…
3. Rơ-le bảo vệ
Rơ-le bảo vệ là một thiết bị hoạt động dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ. Trong đó cuộn dây điện từ sẽ tác động lên các bộ phận truyền động để phát hiện các sự cố về điện như quá dòng, quá áp, dòng công suất ngược, tần số quá cao hoặc thấp.
Rơ-le bảo vệ gồm các loại Rơ-le quá dòng (OC), bảo vệ chạm đất (EF), bảo vệ dòng rò (EL), bảo vệ quá áp (OV), bảo vệ thấp áp (UV), bảo vệ mất pha (PF, PL), bảo vệ đảo pha (PS), bảo vệ quá tần số, bảo vệ thiếu tần số, rơ le trung gian,…
4. Cảm biến công nghiệp
Cảm biến là thiết bị điện tử có chức năng nhận diện các yếu tố vật lý hoặc các yếu tố hóa học nơi mà nó được lắp đặt và chuyển các yếu tố đó thành dạng tín hiệu để có thể điều khiển các thiết bị từ xa.
Cảm biến thường sử dụng là các cảm biến quang, cảm biến tiệm cận, cảm biến mức, encoder, cảm biến nhiệt độ, cảm biến áp suất,…
5. Đồng hồ đo điện
Đồng hồ đo điện thuộc thiết bị đo lường điện, có thể thực hiện nhiều chức năng khác nhau. Đồng hồ đo điện thường được sử dụng để kiểm tra, xác định các thông số của dòng điện một chiều hoặc dòng điện xoay chiều (cường độ dòng điện, điện áp, điện dung, điện trở, tần số…). Một số loại đồng hồ đo điện như công tơ điện, đồng hồ đo kwh,…
Tìm hiểu thêm: Vật tư thiết bị điện công nghiệp là gì? 6 loại vật tư phổ biến
Ứng dụng của thiết bị điện công nghiệp
Thiết bị điện công nghiệp được sử dụng rộng rãi ở nhiều khâu trong quá trình sản xuất công nghiệp. Dưới đây là một số ví dụ cụ thể giúp bạn dễ hình dung:
– Các nhà máy sản xuất bao bì, thực phẩm, bia rượu…
– Ngành công nghiệp khai khoáng.
– Chế biến và bảo quản nông – lâm sản.
– Trong lĩnh vực may mặc, da giày.
– Ngành sản xuất linh kiện điện tử.
Lời kết
Bài viết trên đây, GE Electrics đã cung cấp đến bạn top 5 loại thiết bị điện phổ biến trong công nghiệp 2025. Hi vọng qua bài viết này bạn sẽ có được những thông tin hữu ích về thiết bị điện công nghiệp. Từ đó có thể giúp người tiêu dùng lựa chọn cho mình những thiết bị điện nào là tốt và phù hợp nhất với nhu cầu sử dụng. Nếu bạn còn bất kì thắc mắc nào có thể liên hệ trực tiếp qua Hotline tư vấn 0988825752 hoặc nhắn tin qua Facebook Điện thông minh để được hỗ trợ giải đáp nhanh chóng.
