Trong mỗi ngôi nhà hiện đại, hệ thống thiết bị điện đóng vai trò như “mạch máu”, đảm bảo mọi hoạt động sinh hoạt diễn ra suôn sẻ. Tuy nhiên, việc lắp đặt điện sai cách không chỉ gây lãng phí năng lượng mà còn là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến các tai nạn nghiêm trọng như chập cháy và giật điện. Nhiều gia đình vô tình mắc phải những sai lầm cơ bản nhưng lại vô cùng nguy hiểm. Bài viết này sẽ chỉ ra 6 lỗi nghiêm trọng cần tránh khi thiết kế và lắp đặt thiết bị điện trong nhà.
Những sai lầm nghiêm trọng khi lắp đặt thiết bị điện
Việc lắp đặt hệ thống thiết bị điện gia đình là một quá trình phức tạp, đòi hỏi sự chính xác và tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn. Dưới đây là 6 sai lầm nghiêm trọng thường gặp có thể gây nguy hiểm và giảm tuổi thọ của thiết bị điện:
1. Chọn sai tiết diện dây dẫn
Sai lầm nghiêm trọng đầu tiên là việc sử dụng dây điện có tiết diện quá nhỏ so với tổng công suất tiêu thụ của các thiết bị điện trong gia đình. Nhiều người thường chọn loại dây rẻ tiền, kích thước nhỏ hơn mức cần thiết mà không tính toán đến cường độ dòng điện tối đa mà chúng phải tải. Điều này dẫn đến tình trạng dây dẫn luôn bị quá tải khi các thiết bị hoạt động đồng thời.
Khi dây điện bị quá tải, nhiệt độ của dây sẽ tăng lên đột ngột và liên tục. Nhiệt độ cao không chỉ làm giảm hiệu suất truyền tải điện mà còn khiến lớp vỏ cách điện bên ngoài nhanh chóng bị lão hóa, chảy nhựa, hoặc bốc cháy. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây ra các vụ chập cháy hệ thống điện, đặc biệt nguy hiểm đối với dây điện đi âm tường.
2. Thiếu hoặc không lắp đặt Aptomat chống giật
Nhiều hộ gia đình chỉ lắp đặt Aptomat thông thường (CB) có chức năng chống quá tải và ngắn mạch. Tuy nhiên, họ lại bỏ qua việc trang bị Aptomat chống giật (RCD/ELCB), thiết bị chuyên dụng để phát hiện và ngắt dòng điện rò rỉ rất nhỏ (chạm đất, chạm vỏ). Đây là một thiếu sót cực kỳ nguy hiểm có thể đe dọa trực tiếp đến tính mạng.
Nếu một thiết bị điện bị rò rỉ và người dùng vô tình chạm vào, CB thông thường sẽ không kịp ngắt mạch vì dòng rò chưa đủ lớn để kích hoạt cơ chế bảo vệ của nó. RCD/ELCB được thiết kế để ngắt điện ngay lập tức trong vòng mili giây khi phát hiện dòng rò vượt ngưỡng an toàn, kịp thời cứu người khỏi nguy cơ điện giật chết người.
3. Nối dây điện không đúng kỹ thuật
Kỹ thuật nối dây điện kém là một trong những lỗi phổ biến nhất và tiềm ẩn rủi ro cháy nổ cao. Các mối nối sơ sài, chỉ xoắn tay, không được hàn thiếc hoặc sử dụng đầu nối chuyên dụng sẽ tạo ra điện trở tiếp xúc lớn, dẫn đến nhiệt độ tăng cao bất thường tại vị trí đó. Tình trạng này kéo dài gây đánh lửa, chập cháy hệ thống điện.
Bên cạnh đó, việc không bọc cách điện kỹ lưỡng các mối nối, hoặc sử dụng băng keo cách điện kém chất lượng sẽ làm giảm khả năng bảo vệ, dẫn đến hiện tượng rò rỉ điện ra môi trường xung quanh. Điều này không chỉ gây thất thoát điện năng mà còn tạo ra nguy cơ giật điện khi vô tình chạm vào khu vực có mối nối hở.
4. Bố trí ổ cắm ở vị trí nguy hiểm và không an toàn
Lỗi sai về vị trí lắp đặt ổ cắm điện thường liên quan đến sự bất cẩn và thiếu hiểu biết về an toàn điện. Nhiều người lắp ổ cắm quá thấp, gần mặt sàn hoặc trong các khu vực dễ bị ngập nước như tầng trệt, ban công hoặc nhà tắm. Điều này làm tăng nguy cơ nước xâm nhập, dẫn đến chập điện và rò rỉ điện gây nguy hiểm.
Đặc biệt, việc lắp đặt ổ cắm trong tầm tay với của trẻ em là một sai lầm nghiêm trọng. Trẻ nhỏ thường tò mò và có thể đưa ngón tay hoặc vật kim loại vào ổ điện. Do đó, cần ưu tiên lắp ổ cắm ở độ cao an toàn hoặc sử dụng loại ổ cắm có nắp che an toàn hoặc màn che tự động để bảo vệ tuyệt đối.
Tham khảo thêm: Cách sử dụng thiết bị điện an toàn và hiệu quả
5. Không đi dây trong ống luồn bảo vệ hoặc ống kém chất lượng
Để tiết kiệm chi phí hoặc vì thẩm mỹ, nhiều gia đình cho dây điện đi âm tường hoặc âm sàn mà không sử dụng ống luồn bảo vệ hoặc dùng loại ống kém chất lượng, dễ vỡ. Điều này khiến dây điện trần trụi phải chịu tác động trực tiếp từ môi trường xây dựng và các yếu tố bên ngoài, dẫn đến hư hỏng khó lường.
Ống luồn chất lượng kém hoặc việc không sử dụng ống bảo vệ khiến dây điện dễ bị côn trùng cắn phá (chuột, mối), bị ẩm mốc ăn mòn lớp vỏ cách điện, hoặc bị hư hỏng khi khoan tường, đóng đinh. Hậu quả là rò rỉ điện ngầm, chập cháy âm tường, gây khó khăn và tốn kém khi cần sửa chữa và khắc phục sự cố.
6. Không lắp đặt hệ thống tiếp địa (nối đất)
Việc không lắp đặt hệ thống tiếp địa (nối đất) cho hệ thống thiết bị điện tổng và các thiết bị điện có vỏ kim loại là một sự thiếu sót cực kỳ nghiêm trọng về an toàn. Dây tiếp địa có vai trò dẫn dòng điện rò rỉ xuống đất an toàn khi thiết bị gặp sự cố, ngăn chặn nguy cơ điện tích tích tụ trên vỏ máy, sẵn sàng gây giật điện cho người dùng.
Các thiết bị điện có công suất lớn và vỏ kim loại như bình nóng lạnh, máy giặt, tủ lạnh, bếp từ nếu không được nối đất sẽ trở thành mối nguy hiểm tiềm tàng. Khi lớp cách điện bên trong bị hỏng và điện rò ra vỏ, người dùng chạm vào sẽ bị giật. Lắp đặt tiếp địa đúng chuẩn là biện pháp bảo vệ cuối cùng và hiệu quả nhất để phòng tránh tai nạn điện giật.
Lời kết
Những sai lầm trong lắp đặt thiết bị điện không chỉ là vấn đề kỹ thuật mà còn là mối đe dọa trực tiếp đến sự an toàn của gia đình. Việc lựa chọn dây dẫn, lắp đặt Aptomat chống giật và nối đất đúng cách là yêu cầu bắt buộc. Hãy luôn ưu tiên sự an toàn, tìm đến thợ điện chuyên nghiệp để đảm bảo hệ thống thiết bị điện nhà bạn hoạt động ổn định và bền vững. Nếu bạn còn điều gì thắc mắc, hãy liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua Hotline 0988825752 hoặc Facebook Điện thông minh để được hỗ trợ.
